15 Mayıs 2011 Pazar

Brezilya

Brezilya (Portekizce: Brasil) ya da resmî adıyla Brezilya Federal Cumhuriyeti (Portekizce: Bu ses hakkında República Federativa do Brasil (yardım·bilgi)), Güney Amerika'da yer alan, kıtanın en büyük ve en kalabalık ülkesidir. Uzun bir Atlas Okyanusu kıyısı vardır. Komşuları, güneyden kuzeye: Uruguay, Arjantin, Paraguay, Bolivya, Peru, Kolombiya, Venezuela, Guyana, Surinam, Fransız Guyanası'dır. (Ekvador ve Şili hariç tüm Güney Amerika ülkeleriyle komşudur.)

Brezilya Bayrağında sarı, topraklarından bol miktarda çıkartılan altını, mavi denizi ve yeşil, ormanları temsil eder.

Tarih

21 Nisan 1500 yılında Portekizli bir gemici olan Pedro Alveras Cabrol, Hindistan'a gidiyorum zannıyla Güney Amerika'ya ayak bastı ve ülkeyi Portekiz kralı adına zaptettiğini ilan etti. 1530 yıllarında Martin Alfonso de Sousa liderliğindeki bir keşif gezisi esnasında, stratejik noktalar olan yerlere, Rio de Janerio ile bir yıl sonra da bugünkü Santos şehrinin banliyosü olan Sao Vicente şehirlerini kurdular.:

Piratiningo şehri de, 1532 yılında Sao Vicente yakınlarında yüksek bir bögede kuruldu. Portekizlerin İspanya hakimiyetine girdiği 1580'den 1640 tarihine kadar Brezilya bir İspanya sömürgesi oldu. 1640'ta Portekizliler Brezilya'yı tekrar ele geçirdiler. Hükumet merkezi 1763'te Salvador'dan Rio de Janerio'ya taşındı. Zira burası coğrafi ve stratejik bakımdan merkez olmaya daha uygundu.

1698 yılında Sao Paulo'da bol miktarda altın bulundu. Daha sonra iç kesimlere Amazon havzasına yapılan keşif gezileri sonucu altından başka madenler de bulundu. Bölgede çeşitli feodal gruplar ortaya çıktıysa da fazla yaşamayıp yeniden birlik sağlandı.

1572 yılında Brezilya'yı yönetim bakımından Salvador ve Rio de Janerio'dan ibaret olmak üzere ikiye ayıran sistem, 17. yüzyıl çeyreğine kadar devam etti. On altı ile on yedinci yüzyılda İspanyollar, İngilizler, Fransızlar ve Almanlar zaman zaman bu bölgeyi ele geçirmek istedilerse de muvaffak olamadılar. 1807'de Portekiz'in Napolyon Bonapart tarafından işgal edilmesi üzerine kral ailesi ve devletin bazı ileri gelenleri Brezilya'ya kaçtılar ve ertesi sene hükumet merkezini Rio de Janerio'da kurdular.

Bu esnada Brezilya'nın nüfusu 2.500.000 olup, bunun 400.000'i beyaz 1.300.000 zenci ve 800.000'ini yerli halk teşkil ediyordu. Zenciler büyük şekerkamışı çiftliklerinde ve madenlerde çalıştırılmak üzere 1538 yılında Afrika'dan köle olarak getirilmişlerdi. 1819'da Napolyon'un Avrupa devletlerine yenilmesi üzerine Portekiz kralı, yeğeni Don Pedro'yu, Brezilya Genel Valisi bırakarak Portekiz'e geri döndü.

1822'de Portekiz parlamentosu ilk koloni statüsüne geri dönmek isteyince, Brezilyalılar, Don Pedro Jose Boni Facia deAndrada Silvan'ın liderliğinde bağımsızlık hareketlerini başlattılar ve 7 Eylül 1822'de bağımsızlıklarını ilan edip, 1824'te liberal bir anayasa kabul ettiler. Düzensiz savaşlardan sonra Portekizliler Brezilya'nın bağımsızlığını kabul etmek zorunda kaldılar. Brezilya 1889 yılına kadar krallıkla idare edildi.

Latin Amerika'da en uzun süre krallıkla idare edilen tek ülke Brezilya idi. 1831 yılında Don Pedro, oğlu İkinci Don Pedro'ya tahtı terk etmek zorunda bırakıldı. İkinci Don Pedro zamanında modern Brezilya'nın temelleri atıldı. 1888'de 800.000 köylüye hürriyet verildi. 1889'da kansız bir darbe ile krallık idaresi yıkılarak cumhuriyet idaresi kuruldu. 1914'te siyasi birliği temin eden Brezilya, bütün dünya ülkeleri tarafından tanındı. İstikrarsız bir ülke olup, sık sık anayasa değişiklikleri ve ihtilaller olmaktadır.


İklim



Brezilya çeşitli iklim kuşaklarına ayrılmıştır. Ülkenin %92si Ekvator çizgisi ile Oğlak Dönencesi arasındadır. Bu nedenle Brezilya ikliminin çoğunlukla tropik olmasına rağmen %8 oranında ekvatoryel ve subtropikal kuşakta olduğunu söyleyebiliriz. Ülke topraklarının çoğunun deniz seviyesine yakın olması da ortalama sıcaklığın 20ºC’den yüksek olmasına neden olmaktadır.


Brezilya, topraklarında yağmur ormanları bulunan iki ülkeden biridir (diğeri Afrika’da Kongo). Bunu sağlayan ekvatoryel iklim Amazon bölgesinde olup ortalama hava sıcaklığı yıl boyunca 24 °C ile 26 °C arasında oynar.


Brezilya'da iklim bölgenin yüksekliğine ve enlemine göre değişmektedir. Mevsimler Türkiye’dekinin tam tersidir. Yani Türkiye’de yaz iken Brezilya’da kış, Türkiye’de ilkbahar iken Brezilya’da sonbahardır.


Yıllık ortalama hava sıcaklığı kuzey bölgesinde 28ºC, güneyde ise 20ºC civarındadır. Ülkenin güneyinde sıfırın altına düşebilen hava sıcaklığı nedeniyle don olayları ve hatta kar yağışı görülebilir. Rio de Janeiro’da yaz aylarında hava sıcaklığının 40ºC’ye kadar ulaştığı sıkça görülmektedir.


Brezilya çok büyük bir ülke olduğundan çeşitli iklim tiplerine sahiptir. Avrupa kıtasından büyük olan bu ülkede iklimi etkileyen etmenler arasında okyanusa yakınlık ve deniz seviyesinden yükseklik sayılabilir. İklimdeki değişiklikler doğal olarak bitki örtüsünü de etkilemekte ve Brezilya’nın dünyanın en çok bitki türünü barındıran ülkesi olmasını sağlamaktadır.


Tropikal iklim, başkent Brasilia’nın da bulunduğu Orta Plato bölgesinin yanı sıra kuzeydoğu ve güneydoğu bölgelerinde de etkili olmaktadır. Bu iklimin özellikleri yılda ortalama sıcaklıkların 20 °C üzerine çıktığı iki ayrı sıcak mevsimin bulumasıdır. Güneydoğu bölgesi, Mato Grosso do Sul eyaletinin güneyi ve Paraná eyaletinin kuzeyindeki dağlık bölgelerde ise rakımın yüksek olması nedeniyle tropikal dağ iklimi hüküm sürer. Bu iklimin özelliği ise ıllık ortalama hava sıcaklıklarının 18 ila 22°C arasında oynamasıdır.Tropikal atlantik iklim ise tüm Brezilya sahilini kapsar. Bu iklimde yıllık ortalama hava sıcaklıkları 18-26°C arasında değişir.


São Franscisco nehri vadisinden Minas Gerais eyaletinin kuzeyine kadar uzanan İç Kuzeydoğu bölgesi 27’lik yıllık ortalama hava sıcaklığı ile Brezilya’nın en sıcak bölgesidir. Buradaki iklim yarı kuraktır ve bu nedenle bitki örtüsü de oldukça seyrek ve maki türü bodur bitkilerden oluşmuştur.


Brezilya'nın en soğuk bölgesi ise Oğlak Dönencesi'nin güneyinde kalan topraklardır. Bu bölgelerdeki subtropikal iklim ortalama hava sıcaklıklarının 20°C’nin altında kalmasına neden olur. Aynı nedenden dolayı en sert kışlar da bu bölgede gerçekleşir, öyle ki, yüksek bölgelerde kar yağışı bile gözlemlenebilir.

Yağmurlar


Brezilya’nın yıllık 2000 milimetreden fazla miktarda en yoğun yağış alan bölgeleri Amazon nehrinin denize döküldüğü ve Belém şehrinin yakınlarındaki bölge ile yukarı Amazon bölgeleridir. Yüksek yağış alan bir diğer bölge ise São Paulo eyaletindeki sıradağların etekleridir. Ancak Brezilya’nın büyük bölümü yılda 1000 ile 1500 milimetre arasında yağış alır ve bu yağışların çoğu yaz aylarında, Aralık ile Nisan ayları arasında gerçekleşir. Kışlar normalde kurak geçer.




Ülkenin en kurak bölgesi ise ülkenin yüzde onunu kaplayan kuzeydoğu bölgesidir. Bu bölgenin dört-beş sene boyunca yağış almaması sıkça görülen bir durumdur bu nedenle tarıma elverişli değildir. Recife şehrinin güneyindeki dağlar yağışları tetikleyici görev görürler. Salvadorun güneyindeki platolar ise kuraktır çünkü dağlara düşen yağışlar nedeniyle dağların arkasına yağacak yağmur kalmaz.


Bölgeler





Brezilya Kuzey, Kuzeydoğu, Güneydoğu, Ortabatı ve Güney bölgeleri olmak üzere beş ana bölgeye ayrılmıştır. Her bölge diğerinden gerek iklim gerekse kültürel açıdan çok farklı özelliklere sahiptir.


Kuzey



Acre, Amapá, Amazonas, Pará, Rondônia, Roraima ve Tocantins eyaletlerinden oluşan Kuzey Brezilya Bölgesi Brezilya’nın yüzölçümü açısından %39,07’sini kaplar ve toplam nüfusun %6’sını barındırır. Bu bölgenin büyük bölümü ormanlarla kaplıdır. Bölgedeki şehirler genellikle altın madenlerinin yakınlarında kurulmuşlar, madenler tükenince ormancılık ve tarım gibi geçim kaynaklarına yönelmişlerdir.Amazon Nehri havzası dünyanın denizlerden sonra gelen en büyük oksijen kaynağı olan bir doğa harikası olup nehir Atlantik Okyanusuna her gün 10 milyon nüfuslu bir şehrin dokuz yıllık su ihtiyacını karşılayacak kadar su akıtır. 6.700 km uzunluğundaki bu nehir 1.500 ayrı tür balığı barındırır, nehrin semalarında 1.800 ayrı tür kuş uçar, 250 tür memeli hayvan nehrin kıyılarında yaşar ve onbinlerce tür böcek ve bitkiler bu bölgede bulunur.Bölgenin en önemli şehirleri Manaus ve Belém’dir. Manaus, Amazonlar nedeniyle bir turizm beldesi olmanın yanı sıra Brezilya’nın en büyük serbest ticaret bölgesidir ve bir çok elektronik eşya fabrikası ile sanayileşmiş ve gelişmiştir. Amazon Ormanının ana giriş kapısı olan Manaus’a her gün uçuşlar bulunmakta ise de bu şehre ulaşmak için daha acelesiz ve zevkli bir yöntem Amazon Nehrinin Atlantik Okyanusuna döküldüğü deltanın ağzında konuşlanmış Belém kentine uçup oradan gemi ile ormanların içinden geçerek gitmektir. Son derecede lüks ve büyük transatlantikler de Belém-Manaus hattını gerçekleştirmektedirler.Ormanda konaklamak isteyen ziyaretçiler Manaus’tan yola çıkarak sunacağımız çeşitli rahat konaklama tesislerinden birini seçerek yaşamları boyunca unutamayacakları değişik, ilginç ve zevkli bir deneyim yaşayacaklardır. Turlar bölümünde bu konuda ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.


Kuzey Doğu


Brezilya’nın kuzeydoğu bölgesi yüzölçümü açısından ülkenin %18’ini kaplar ve Alagoas, Bahia, Ceará, Maranhão, Paraíba, Pernambuco, Piauí, Rio Grande de Norte ve Sergipe eyaletlerinde ülke nüfusunun %29’u yaşar.Brezilya’nın kuzeydoğu eyaletleri yöresel müzik, yemek, el sanatları ve dansların en çeşitli olduğu bölgelerdir. Bu bölgenin, özellikle kusursuz hava koşulları ve muhteşem kumsallar arayan turistler için dünyanın en çok aranan tatil belgelerinden biri olabilmesi için hiç bir eksiği yoktur. Rio de Janeiro ve São Paulo gibi şehirlerde yaşayan Brezilyalıların bile tatillerde bu bölgeye akın etmesi boşuna değildir. Özellikle Recife, Natal ve Salvador’un Avrupa kıtasına yakınlıkları nedeniyle kısa bir süre sonra bugünkünden de uğrak bir turizm beldesi olmaları beklenmektedir.Kuzeydoğu Bölgesi, Kuzeyde São Luís’den güneyde Bahia havzasına kadar 3,200 kilometrelik sahil boyunca birbiri ardına gelen, aralıksız ve bembeyaz yumuşak kumlu kumsallara sahiptir. Tarih ile ilgilenenler için ise Brezilya’nın eski başkenti Bahia’da eşsiz mimari başyapıtlar olan çeşitli tarihi binalar ve mahalleleri gezebilirler.Sahil boyunca sıralanan São Luís, Fortaleza, Natal, João Pessoa, Recife, Maceió, Salvador, ve Porto Seguro şehirlerinin de her biri de kendine özgü güzellikleri ve kum tepelerinde deve ile geziden modern su parklarına kadar faklı program seçenekleriyle yaşam boyu unutulmayacak bir tatil olanağı sağlar.Kuzeydoğu bölgesinin bir başka harikası da Rio Grande do Norte Eyaletinin başkenti Natal’dan 360 kilometre uzaklıktaki Fernando de Noronha takımadalarıdır. Bir milli park olarak koruma altında olan bu adalarda doğanın zarar görmemesi için en fazla 420 şanslı ziyaretçiye giriş izni verilmektedir. Tekne gezileri, yürüyüşler, bir akvaryum kadar berrak ve çok balıklı okyanusta tüple veya tüpsüz dalma, mevsimine göre yunuslarla birlikte yüzme gibi çeşitli değişik ve egzotik program olanakları sunan Fernando de Noronha hakkında daha ayrıntılı bilgi ve fotoğraflara şehirler bölümünden ulaşabilirsiniz.




Orta Batı


Brezilya’nın Goiás, Mato Grosso, Mato Grosso do Sul eyaletleri ve başkent Brasília’nın bulunduğu Federal Vilayet’ten oluşan Ortabatı Bölgesi, ülke yüzölçümünün % 24,93’ünü kaplar ve nüfusun %7’sini barındırır. Bu bölgede başkent Brasília’nın bir bilim kurgu filmini andıran modern mimari yapıları ile el değmemiş ve henüz keşfedilmemiş Mato Grosso bozkırlarında bulunan Pantanal çarpıcı bir tezat oluşturur.Brezilya’nın “rüya şehri” Brasília, ülkenin başkenti olmak ve dokunulmamış iç bölgesini yerleşime açmak üzere 20nci yüzyılın ikinci yarısında tasarlanmış ve kurulmuş 43 yaşında çok genç bir şehirdir.Öte yandan bir zamanlar büyük bir iç deniz olan Pantanal insanlar tarafından yeni yeni keşfedilmeye başlayan bir bölge olması nedeniyle günümüzde bilinen en büyük ve zengin vahşi yaşam alanlarından biridir.Aynı bölgede bulunan Araguaia Nehri dünyanın en zengin balık kaynaklarına sahip olduğu gibi Bananal Adası da dünyanın bir nehirde bulunan en büyük adasıdır.Vahşi yaşam izlemeyi sevenlerden amatör balıkçılara kadar bir çok kişi sene boyunca bu güzel bölgeye akın eder. Bölgede yaygın efsaneye göre siyah bir puma geceleri çok güzel bir kadın, nehirde yaşayan pembe bir yunus da çok yakışıklı bir erkek şekline girip uyumakta olan kişilerin yatağına girer ve onları mutlu eder.Bölgenin büyüleyici güzelliğini görünce bu tür efsanelerin nasıl çıktığını anlayacak ve belki de bir gün siz de yaşayıp efsanelere efsane katacaksınız. Kim bilir?


Güney Doğu


Yüzölçümü açısından Brezilya’nın %11’ini kaplayan Güneydoğu bölgesi, özellikle São Paulo, Rio de Janeiro ve Belo Horizonte kentlerinde Brezilya’nın tüm nüfusunun hemen hemen yarısını barındırır.São Paulo, ülkenin en gelişmiş ve zengin eyaleti olduğundan Brezilya ekonomisinin lokomotifidir. Latin Amerika’nın en büyük sanayi ve iş merkezi olup Paris’in üç katından büyük bir alana yayılmış, ucuz olmasına rağmen çok kaliteli gece hayatı ve lokantaları ile New York ve Paris’i aratmaz.17 milyonluk nüfusuyla Brezilya’nın en büyük kenti olan São Paulo herhangi bir ziyaretçinin beklentilerini karşılayacak tüm altyapıya fazlasıyla sahiptir. Kusursuz lokantaları, sofistike gece kulüpleri, şirin barları, müzik gösterileri, tiyatrolar, sinemalar, müzeler, sanat galerileri, modayı yakından takip eden butikleri ve alışveriş merkezleri ile São Paulo her zevke hitap eden bir şehirdir.São Paulo, ülkenin en gelişmiş ve zengin eyaleti olduğundan Brezilya ekonomisinin lokomotifidir. Latin Amerika’nın en büyük sanayi ve iş merkezi olup Paris’in üç katından büyük bir alana yayılmış, ucuz olmasına rağmen çok kaliteli gece hayatı ve lokantaları ile New York ve Paris’i aratmaz.




Tropik bir eğlence merkezi olan Rio de Janeiro, yıl boyunca süren kusursuz yaz havası, uçsuz bucaksız kumsalları, her zevk ve bütçeye hitap eden otelleri, folklorü, tipik yemekleri ve müziği, dünyanın hiç bir büyük şehrinde görülemeyecek kadar olağanüstü manzaraların tadına varılacağı şehir turları ve ziyaretçilerin gerçekten de çok özel ve farklı bir yere geldiklerini tam anlamıyla hissedecekleri muhteşem bir şehirdir.Güneydoğu bölgesinin yüzölçümü açısından en büyük eyaleti ve sayısız tarihi eserlere sahip olan Minas Gerais’ın başkenti Belo Horizonte, her biri canlı birer tarihi eser olan Ouro Preto, Tiradentes, Congonhas, Mariana ve São João del Rey şehirlerinin giriş kapısıdır.


Güney


Brezilya’nın %7’sini kaplayan Güney Bölgesi, Paraná, Santa Catarina ve Rio Grande de Sul eyaletlerinde ülke nüfusunun %15’ini barındırmaktadır.Brezilya’nın hikayesi, atalarının yaşam tarzını ve törelerini koruyan sayısız Avrupalı göçmenin yerleştiği Güney bölgesinde son buluyor. Almanlar, İtalyanlar, İsviçreliler, Polonyalılar ve Ukraynalıların her biri ülkenin en iyi şaraplarının ve “Gaúcho” şeklinde tanımlanan Brezilyalı sığır çobanlarının yetiştirdiği büyükbaş hayvanlardan gelen olağanüstü lezzetli etin üretildiği Güney Brezilya’da kendilerine özgü adetleri devam ettirmektedirler.




Güneyin en cazip ve ilginç bölgesi, Brezilya, Arjantin ve Paraguayın sınırlarının birleştiği Foz do Iguaçu adlı yerdir. Kuzey Amerika’daki ünlü kardeşi Niagara Şelalelerinden 5 kat daha geniş bir alana yayılmış Foz Şelalerinde ziyaretçiler 100 metreden daha yüksek 275 adet çağlayanın muhteşem gösterisini izleyebilirler. İnsanoğlunun doğaya karşı nasıl meydan okuduğunu görmek isteyenler de şelalenin yakınındaki Itaipu Barajını ziyaret ederek dünyanın en büyük hidroelektrik santralını gezebilirler.

0 yorum:

Yorum Gönder